بیوگرافی زیگموند فروید

زیگموند فروید در 6 مه 1856 در فرایبرگِ امپراتوری اتریش (که اکنون بخشی از جمهوری چک است) چشم به جهان گشود. پدرش، یاکوب، تاجر پشم و یهودی بود و رفتاری سرد و مستبد داشت، در حالی که مادرش از نظر عاطفی فردی مهربان و در دسترس بود.

فروید دو برادر ناتنی بزرگ‌تر از خود داشت، اما حضور برادرزاده‌ای به نام جان تأثیر عمیقی بر زندگی عاطفی او گذاشت. رابطه فروید با این برادرزاده، که یک سال از او بزرگ‌تر بود، به‌نوعی پیچیده و دوگانه بود؛ جان برای فروید هم نمادی از یک دوست نزدیک و صمیمی بود و هم یک رقیب ناخوشایند. این الگوی خاصِ ارتباطی را فروید بارها در طول زندگی خود تکرار کرد.

از همان کودکی، زیگموند فروید نشانه‌هایی از هوش برجسته‌ای بروز می‌داد، و والدینش نیز تمام تلاش خود را برای پرورش این استعداد به کار می‌بردند. به عنوان نمونه، خواهر او اجازه نداشت تمرین پیانو کند تا صدای آن مانعی برای مطالعه فروید ایجاد نکند.

برای او یک اتاق بسیار کوچک در نظر گرفته شده بود که به دلیل اندازه محدودش به آن «کابین» می‌گفتند؛ فضایی که تنها کمی بزرگ‌تر از تختخواب بود و شامل یک میز تحریر و یک صندلی می‌شد. فروید بیشتر ساعات روز خود را در همین اتاق سپری می‌کرد و حتی وعده‌های غذایی‌اش را نیز همان‌جا میل می‌کرد.

زیگموند فروید در موراویا، بخشی از امپراتوری اتریش، دیده به جهان گشود. بیوگرافی روانشناس خارجی, خانواده او از یهودیان گالیسیایی بودند. او در سال ۱۸۸۱ موفق به اخذ مدرک دکترای پزشکی از دانشگاه وین شد و پس از تکمیل دوره شایستگی علمی خود در سال ۱۸۸۵، به‌عنوان مدرس در زمینه آسیب‌شناسی عصبی مشغول به کار شد.

زیگموند فروید، در ۶ می ۱۸۵۶ در شهر پریبورگ، جمهوری چک به دنیا آمد. او بزرگ‌ترین فرزند در میان هشت خواهر و برادر خود بود. پدرش، یاکوب فروید، که در زمینه تجارت پشم فعالیت داشت، از ازدواج اول خود دو پسر به نام‌های امانوئل و فیلیپ داشت. فروید هرچند به پدرش احترام می‌گذاشت، اما رابطه‌شان به‌صورت کلی سرد و گاهی تنش‌آلود بود.

بعدها، از طریق تحلیل روانی، به این درک رسید که احساسات او نسبت به والدینش ترکیبی پیچیده از ترس، نفرت، احترام و عشق بوده است.

در زندگینامه فروید آمده است که او یک سال زودتر از معمول وارد دبیرستان شد و اغلب از نظر تحصیلی در صدر کلاس خود قرار داشت. زیگموند فروید علاوه بر زبان‌های عبری و آلمانی، تسلط چشمگیری به زبان‌های لاتین، یونانی، فرانسوی و انگلیسی پیدا کرد.

همچنین زبان‌های ایتالیایی و اسپانیایی را به صورت خودآموز یاد گرفت. علاقه ویژه‌ای به زبان انگلیسی داشت و در سن تنها ۸ سالگی آثار شکسپیر را مطالعه می‌کرد.

در بهار سال 1876، زیگموند فروید موفق به دریافت پژوهانه‌ای از دانشگاه وین شد که بسیاری در آرزوی دستیابی به آن بودند. هرچند مطالعه درباره اندام جنسی مارماهی‌ها موضوعی چندان جذاب به نظر نمی‌رسید، فروید با شور و اشتیاق به دنبال تحقق رؤیای دیرینه خود در زمینه انجام پژوهش بود.

او وظیفه‌اش را با دقت و جدیت به انجام رساند، اما نتایج قابل‌توجهی از این تحقیق به دست نیامد. در سال 1877، پس از اینکه فروید از نبود دستاوردهای چشمگیر ناامید شد، علاقه خود را به تشریح بدن مارماهی‌ها از دست داد و تصمیم گرفت به آزمایشگاه ارنست بروک بپیوندد. 

فروید هرگز از پیوستن به آزمایشگاه بروک احساس پشیمانی نکرد. بروک، یکی از استادان برجسته روان‌شناسی دانشگاه وین، از دیدگاه فروید بزرگ‌ترین دانشمندی بود که تا آن زمان با او ملاقات کرده بود. به گفته خود فروید، برخی از خاطرات دلپذیر دوران حرفه‌ای او به فعالیت‌هایش در آزمایشگاه بروک بازمی‌گردد.

بروک روانشناس نه تنها بر ساختار سلول‌ها و اندام‌های خاص تمرکز داشت، بلکه به عملکرد آن‌ها نیز اهمیت ویژه‌ای می‌داد. او در تلاش بود تا اصول فیزیکی هدایت‌کننده فرآیندهای بدن موجودات زنده را کشف کند. فروید در این آزمایشگاه روی آناتومی مغز و سایر بافت‌ها تحقیق می‌کرد.

برجسته‌ترین پروژه او بررسی این مسئله بود که آیا نوع خاصی از سلول عصبی قورباغه، کارکرد مشابهی در انسان دارد یا خیر. به بیان دیگر، آیا میان سلول‌های مغزی انسان و حیوانات رده پایین‌تر شباهتی وجود دارد؟ کتاب «منشأ انواع» داروین که حدود دو دهه پیش از این تحقیقات منتشر شده بود.

زیگموند فروید در ۶ مه ۱۸۵۶ در فرایبرگ، جمهوری چک به دنیا آمد. خانواده‌ی او یهودی بودند و هشت فرزند داشتند. پدرش، یاکوب فروید، بازرگان پشم بود و از ازدواج اولش دو پسر به نام‌های امانوئل و فیلیپ داشت. مادرش، آمالیا ناتانسون، سومین همسر یاکوب بود؛ زنی مهربان و فداکار که علی‌رغم این‌که یاکوب فردی متعصب در دین نبود.

به خاطر مطالعات گسترده‌اش در تورات شهرت داشت. خانواده‌ی فروید با مشکلات اقتصادی دست‌وپنجه نرم می‌کردند و زمانی که زیگموند به دنیا آمد، در یک اتاق اجاره‌ای زندگی می‌کردند. به دلیل تنگناهای مالی، ابتدا به لایپزیگ و سپس زمانی که زیگموند چهار ساله بود به وین مهاجرت کردند.

زیگموند فروید، که ابتدا در رشته پزشکی تحصیل کرده بود، به عنوان یکی از برجسته‌ترین روان‌شناسان و پیشگامان روان‌کاوی شناخته می‌شود. او با راه‌اندازی مکتب روانکاوی کلاسیک، نقشی مشابه یک پیامبر در این حوزه ایفا کرد.

نظریات او تاثیر عمیقی بر شاخه‌های مختلف روان‌شناسی مانند روان‌شناسی رشد، شخصیت، و موارد دیگر داشته‌اند. با این حال، برخی روان‌شناسان به نقد دیدگاه‌های فروید پرداخته و معتقدند بسیاری از نظریات او مبتنی بر مشاهدات محدودش از بیماران بوده است. 

در سال ۱۸۷۳ زیگموند فروید دوره دبیرستان را به پایان رساند. او به دلیل علاقه‌مندی‌های متنوع ذهنی، در انتخاب رشته دانشگاهی با دشواری مواجه شد. ابتدا تمایل داشت تحصیلات خود را در رشته حقوق ادامه دهد. اما در ۱۷ سالگی وارد دانشگاه وین شد و پس از اندکی تردید، تصمیم گرفت به دانشکده پزشکی بپیوندد.

در طول دوران تحصیل، پژوهش‌های قابل توجهی درباره نخاع یک نوع ماهی به نام پترومیزون انجام داد. در نهایت، توانست در سال ۱۸۸۱، زمانی که فقط ۲۵ سال داشت، با اخذ درجه دکترا از دانشگاه وین فارغ‌التحصیل شود. سپس در سال ۱۸۸۲ به عنوان پزشک متخصص در بیمارستان عمومی وین آغاز به کار کرد.

بین سنین 26 تا 35 سالگی، فروید به دنبال رشته‌ای بود که بتواند دستاوردی بزرگ در آن داشته باشد. در همین دوران، زمانی که شارکو مشغول تحقیق درباره بیماری هیستری بود، فروید برای بازدید از آزمایشگاه او راهی پاریس شد. این سفر و آشنایی با موضوع هیستری سرآغازی برای خدمات برجسته فروید در آینده شد.

پس از مدتی پژوهش و مطالعه، فروید به این نتیجه رسید که روش هیپنوتیزم تنها برای برخی بیماران مؤثر است و نمی‌توان آن را به‌طور عمومی استفاده کرد؛ بر همین اساس، او روش تداعی آزاد را به جای هیپنوتیزم ابداع کرد. فروید از طریق روانکاوی به کشف عقده ادیپ دست یافت و آن را بزرگ‌ترین بینش خود قلمداد کرد.

او به‌طور جدی باور داشت که احساسات جنسی در دوران کودکی وجود دارند و فعال‌اند. البته، نگاه فروید به مفهوم جنسی بسیار فراگیرتر و گسترده‌تر از تصور معمول بود. از دید او، هر تجربه‌ای که قادر باشد لذت جسمی ایجاد کند زیرمجموعه مفهوم جنسی قرار می‌گرفت.

وی در نظریه خود از اصطلاح “لیبیدو“ برای بیان انرژی جنسی عمومی استفاده کرد و توضیح داد که این انرژی در طی مراحل مختلف رشد بر بخش‌های خاصی از بدن متمرکز می‌شود. او سپس مراحل رشد روانی–جنسی را ارائه کرد و به تحلیل و توضیح این جنبه‌ها پرداخت.

خانواده زیگموند فروید در سال 1860 به شهر وین، یکی از مهم‌ترین مراکز فرهنگی و سیاسی آن دوران، نقل مکان کردند. این شهر به مدت 78 سال محل زندگی فروید بود، تا زمانی که نیروهای نازی، در جریان جنگ جهانی دوم، آن را تصرف کردند.

با وجود دل‌زدگی فروید از فضای یهودستیزانه شهر وین، نمی‌توان تأثیرات عمیق فرهنگی و اجتماعی این شهر بر شکل‌گیری و گسترش روان‌کاوی را نادیده گرفت. در حقیقت، بسیاری از زمینه‌های فکری و فلسفی که به رشد نظریات فروید در روان‌کاوی منجر شدند، ریشه در فرهنگ و سیاست آن دوران وین داشتند.

به طور مثال، یکی از جنبه‌های شاخص کار فروید، حساسیت وی نسبت به آسیب‌پذیری اقتدار پدری در زندگی روانی فرد است؛ موضوعی که اکثراً به تغییرات اجتماعی زمانه او مرتبط دانسته می‌شود. این تغییرات شامل کاهش قدرت نسل پدران او بودند.

در سال ۱۸۸۲، زیگموند فروید فعالیت پزشکی خود را در درمانگاه روان‌پزشکی تحت مدیریت تئودور ماینرت واقع در بیمارستان عمومی وین آغاز کرد. او در سال ۱۸۸۶ از منصب خود در بیمارستان کناره‌گیری کرد تا به‌صورت خصوصی در زمینه درمان اختلالات عصبی تخصص یابد.

در همان سال، فروید با مارتا برنایز، نوه ایساک برنایز، که یک خاخام برجسته در هامبورگ بود، ازدواج کرد. حاصل این ازدواج شش فرزند بودند: ماتیلد که در سال ۱۸۸۷ متولد شد، ژان مارتین در سال ۱۸۸۹، اولیور در ۱۸۹۱، ارنست در ۱۸۹۲، سوفی در ۱۸۹۳ و آنا که در سال ۱۸۹۵ به دنیا آمد.

زیگموند فروید را می‌توان یکی از تأثیرگذارترین روشنفکران دوران خود دانست. با وجود انتقادات گسترده و تلاش برخی برای زیر سؤال بردن صلاحیت علمی او، آثار و نظریه‌های فروید حتی پس از مرگش نیز تأثیر قابل‌توجهی داشتند و پابرجا باقی ماندند. پدر فروید، جیکوب، تاجری یهودی بود که در زمینه فروش پشم فعالیت داشت.

او پیش از ازدواجش با مادر فروید، یک تجربه زناشویی دیگر نیز داشت. جیکوب در زمان تولد فروید چهل ساله و فردی خشک و نسبتاً سرد بود، در حالی که مادر فروید رفتاری گرم و عاطفی داشت. زیگموند فروید علاوه بر دو برادر ناتنی بزرگ‌تر، رابطه نزدیکی با برادرزاده‌اش، جان، داشت.

او تنها یک سال از جان بزرگ‌تر بود و این دو ارتباط صمیمانه‌ای با یکدیگر برقرار کرده بودند. در سال ۱۸۵۹، خانواده فروید به دلیل مشکلات اقتصادی ناچار شدند به لایپزیگ مهاجرت کنند و یک سال بعد به وین نقل مکان کردند. 

زیگموند فروید در سال ۱۸۸۶ با مارتا برنایز ازدواج کرد. این زوج صاحب شش فرزند شدند که کوچک‌ترین آن‌ها، آنا فروید، بعدها در حوزه روان‌کاوی به شهرت رسید. فروید پیش از ازدواج با مارتا، در بیمارستان عمومی وین مشغول به کار بود و پس از آن، مطب خصوصی خود را برای درمان اختلالات عصبی افتتاح کرد.

مارتا برنایز از خانواده‌ای برجسته بود و نوه ایساک برنایز، خاخام ارشد هامبورگ، به شمار می‌رفت. فروید و مارتا پیش از ازدواج، به مدت پنج سال نامزد بودند اما به دلیل مشکلات مالی، مراسم ازدواج آن‌ها به تأخیر افتاد. با این حال، زندگی مشترک این دو کاملاً موفق و پایدار بود و تا پایان عمر در کنار یکدیگر زندگی کردند.

فرزندان آن‌ها، ماتیلد، ژان مارتین، اولیور، ارنست، سوفی و آنا نام داشتند. آنا فروید، کوچک‌ترین عضو خانواده، راه پدرش را در روان‌کاوی ادامه داد و تبدیل به یکی از برجسته‌ترین روان‌کاوان زمان خود شد.

تا سال ۱۸۹۶، زیگموند فروید به این باور رسید که میل جنسی یکی از عوامل کلیدی در شکل‌گیری تمام انواع روان‌نژندی است. او طی بررسی‌های خود متوجه شد که بسیاری از زنان مراجعه‌کننده به او در دوران کودکی تجربه‌های آسیب‌زای جنسی داشته‌اند.

در اغلب این موارد، فرد مقابل یک بزرگسال از میان نزدیکان یا حتی از افراد محرم خانواده بوده است. فروید بر این نظر تأکید داشت که همین تجربه‌های اولیه‌ی جنسی، نقش تعیین‌کننده‌ای در بروز روان‌نژندی ایفا می‌کنند.

پس از حمله هیتلر به اتریش، زیگموند فروید به انگلستان مهاجرت کرد. آثار او جزو نخستین کتاب‌هایی بودند که به عنوان نمایندگان علم یهود، توسط نازی‌ها سوزانده شدند. فروید این موضوع را با طنزی تلخ این‌گونه بیان کرده بود: «چه پیشرفتی کرده‌ایم! در دوران قرون وسطی مرا می‌سوزاندند.

حالا تنها کتاب‌هایم را به آتش می‌کشند!» در سپتامبر 1939، سرطان فک فروید به مرحله‌ای شدید رسید. او تصمیم خود درباره پایان داوطلبانه زندگی را به پزشکش یادآور شد. در روزهای 21 و 22 سپتامبر دوزهایی از مورفین دریافت کرد و سرانجام در ساعت 3 صبح روز 23 سپتامبر چشم از جهان فرو بست.

سه روز بعد جسد او سوزانده شد و خاکسترش در گلدانی عتیقه، هدیه‌ای از ماری بناپارت، قرار داده شد؛ این گلدان با صحنه‌هایی مربوط به دیونیسوس تزئین شده و هنوز نگهداری می‌شود.