اختلال وسواس فکریعملی یا همان OCD مخفف ObsessiveCompulsive Disorder یکی از اختلالات اضطرابی است که افراد مبتلا را درگیر افکار، تصاویر یا ایده های مزاحم و ناخوانده می کند .برای آشنایی بیشتر و کسب اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت روانشناسی برتر باشید.

چیست OCD اختلال

اختلال وسواس فکریعملی که به اختصار OCD ObsessiveCompulsive Disorder نامیده می شود، یک مشکل جدی روانی است که در آن فرد دچار افکار، تصاویر یا احساسات مزاحم و ناخواسته ای می شود که اضطراب شدیدی ایجاد می کنند برای کاهش این اضطراب، فرد مجبور می شود رفتارهای تکراری و خاصی انجام دهد که به آن وسواس عملی گفته می شود.

مانند شستن مکرر دست ها، چک کردن درها، یا شمارش اعداد این رفتارها گرچه به صورت موقت اضطراب را کم می کنند اما در درازمدت باعث وابستگی ذهنی و اتلاف وقت زیادی می شوند .

افراد مبتلا معمولاً از غیرمنطقی بودن افکارشان آگاهند اما قدرت متوقف کردنشان را ندارند OCD می تواند خفیف یا بسیار شدید باشد و عملکرد تحصیلی، شغلی و روابط اجتماعی فرد را مختل کند این اختلال بیشتر از آنچه تصور می شود شایع است و خوشبختانه با درمان مناسب مثل رفتاردرمانی شناختی CBT و دارودرمانی، می توان شدت آن را کنترل و کیفیت زندگی فرد را به طور قابل توجهی بهبود داد

OCD چیست

OCD یک اختلال اضطرابی پیچیده است که زندگی روزمره فرد را تحت تأثیر قرار می دهد مبتلایان در ذهن خود با وسواس های فکری مثل ترس از آلودگی، نیاز شدید به نظم، یا نگرانی های اخلاقی مواجه می شوند این افکار ناخوانده باعث اضطراب زیادی می شود .

و فرد برای رهایی از آن ها، مجبور به انجام رفتارهای تکراری مانند شستن، چک کردن یا لمس کردن می شود این چرخه معیوب باعث اتلاف وقت، خستگی روانی و کاهش کیفیت زندگی می شود.

در بسیاری موارد، فرد از بی منطق بودن این رفتارها آگاه است اما نمی تواند جلوی آن ها را بگیرد درمان این اختلال ترکیبی از دارودرمانی و روان درمانی است که به فرد کمک می کند این چرخه را بشکند و زندگی بهتری داشته باشد

 عشق در اختلال OCD

 عشق در اختلال OCD

یکی از زیرشاخه های کمتر شناخته شده OCD، وسواس عاشقانه یا ROCD است که زندگی عاطفی فرد را هدف قرار می دهد در این حالت، فرد دچار شک و تردید مداوم درباره میزان علاقه اش به شریک عاطفی، جذابیت ظاهری او یا حتی درستی انتخاب رابطه می شود.

این افکار مزاحم باعث رفتارهایی مثل پرسیدن مکرر سوالات اطمینان بخش، بررسی رفتارهای شریک و یا مقایسه دائمی او با دیگران می شود این وسواس ها می تواند رابطه را فرسوده کرده و برای هر دو طرف خسته کننده باشد ROCD معمولاً در افراد کمال گرا بیشتر دیده می شود .

و به درمان تخصصی نیاز دارد رفتاردرمانی شناختی CBT و گاهی دارودرمانی می تواند به کاهش اضطراب و تغییر الگوهای فکری مخرب کمک کند تا رابطه ای سالم تر ساخته شود

OCD عاشقانه

OCD عاشقانه با سوال ها و نگرانی های دائمی مثل آیا واقعاً او را دوست دارم؟، آیا او مرا به اندازه کافی دوست دارد؟، آیا می توانم خوشحال باشم؟ خودش را نشان می دهد این افکار باعث می شود فرد به دنبال اطمینان گرفتن از شریک عاطفی یا اطرافیان باشد و کوچک ترین رفتار شریک را بیش از حد تجزیه وتحلیل کند.

این وضعیت می تواند عشق و صمیمیت طبیعی رابطه را تضعیف کند برای درمان، علاوه بر مشاوره فردی، آموزش مدیریت افکار مزاحم و پذیرش عدم قطعیت اهمیت زیادی دارد یادگیری هنر رها کردن کنترل افکار، کلید اصلی بهبود است

در کودکان OCD اختلال

OCD در کودکان اغلب با رفتارهایی مثل شستن دست ها تا زمانی که پوستشان قرمز شود، مرتب کردن وسایل تا رسیدن به حس درست، یا دعا خواندن و شمردن برای جلوگیری از فاجعه دیده می شود این رفتارها برای کاهش اضطراب ناشی از وسواس های فکری انجام می شوند .

درک دلیل این رفتارها برای والدین سخت است و ممکن است کودک بابت وسواس هایش احساس خجالت یا گناه داشته باشد تشخیص زودهنگام بسیار مهم است چون درمان زودتر، از تثبیت رفتارها جلوگیری می کند رفتاردرمانی مخصوص کودکان و آموزش خانواده برای درک و مدیریت این وضعیت، از روش های مؤثر درمانی است

OCD در کودکان

OCD در کودکان

در کودکان، وسواس های فکری ممکن است شامل ترس از بیماری، آسیب دیدن والدین، یا اشتباه کردن باشد برای کاهش این ترس ها، کودک کارهایی مثل لمس کردن وسایل با ترتیب خاص یا پرسیدن سوالات تکراری انجام می دهد.

این رفتارها می توانند وقت زیادی از کودک بگیرند و او را از بازی، درس و ارتباط با دوستان باز دارند آموزش والدین برای حمایت عاطفی و مراجعه به روان شناس کودک برای درمان تخصصی بسیار مهم است

مخفف چیست OCD اختلال

OCD از سه واژه انگلیسی ساخته شده است Obsessive وسواس های فکری، Compulsive وسواس های عملی، و Disorder اختلال این نام گذاری نشان می دهد که فرد هم دچار افکار مزاحم و غیرقابل کنترل می شود و هم برای کاهش اضطراب ناشی از آن ها، مجبور به انجام رفتارهای تکراری است آگاهی از معنی این مخفف به شناخت بهتر بیماری و درک عمیق تر اطرافیان از مشکل فرد کمک می کند

مخفف OCD

این اختلال به دلیل وجود دو جزء اصلی یعنی وسواس فکری Obsessive و رفتارهای وسواسی Compulsive که ساختار زندگی فرد را مختل می کند، چنین نامی گرفته است شناخت این مخفف و مفهوم پشت آن به فرد و خانواده اش کمک می کند ریشه مشکل را بهتر بفهمند و برای درمان اقدام کنند

OCD اختلال

OCD اختلال

در انجمن های نی نی سایت، کاربران درباره تجربه های شخصی خودشان یا فرزندشان با OCD می نویسند؛ مثلاً درباره وسواس در بارداری، نگرانی از آلودگی یا رفتارهای تکراری کودکان این تبادل تجربه باعث احساس همدلی و آرامش می شود با این حال، اطلاعات این انجمن ها فقط برای آگاهی مفید است و نباید جایگزین مشاوره تخصصی روان شناس یا روان پزشک باشد

OCD 

مطالب منتشرشده در نی نی سایت نشان می دهد OCD محدود به بزرگسالان نیست و مادران هم با این اختلال در بارداری یا بعد از زایمان درگیر می شوند مطالعه تجربه دیگران می تواند اضطراب را کاهش دهد؛ ولی برای درمان قطعی، مشاوره حضوری و علمی ضروری است

5 DSM در OCD اختلال

در DSM5 که معتبرترین راهنمای تشخیصی اختلالات روانی است، معیارهای تشخیص OCD شامل وجود وسواس های فکری، وسواس های عملی یا هر دو است که وقت و انرژی زیادی می گیرد بیش از یک ساعت در روز و باعث ناراحتی شدید یا اختلال در زندگی فرد می شود این معیارها کمک می کنند تشخیص دقیق تری داده شود و اختلال از مشکلات مشابه مثل اضطراب عمومی یا اختلال وسواس گونه شخصیتی تفکیک گردد

تشخیص OCD در DSM5

تشخیص OCD در DSM5

تشخیص OCD طبق DSM5 نیازمند این است که افکار وسواسی یا رفتارهای تکراری زمان بر باشند و تأثیر منفی جدی بر زندگی فرد داشته باشند همچنین نباید ناشی از اثرات دارو یا بیماری های جسمی باشد این چارچوب علمی به روان پزشک کمک می کند که به صورت استاندارد و دقیق بیماری را شناسایی کند

در نوجوانان OCD اختلال

نوجوانان مبتلا به OCD ممکن است نگران ظاهر، روابط دوستی یا موفقیت در تحصیل باشند و برای کاهش اضطراب دست به رفتارهایی مثل پرسش های مکرر، چک کردن یا نوشتن دوباره تکالیف بزنند این اختلال می تواند باعث احساس خجالت یا انزوا شود درمان در این سن بسیار مهم است تا نوجوان اعتمادبه نفس خود را از دست ندهد و یاد بگیرد اضطراب را مدیریت کند

OCD نوجوانان

در این سن، فشار تحصیلی و تغییرات هورمونی می تواند OCD را تشدید کند رفتاردرمانی شناختی برای نوجوانان بسیار مؤثر است چون به آن ها کمک می کند افکار مزاحم را شناسایی کنند و بدون انجام رفتار وسواسی، اضطراب را تحمل کنند حمایت والدین و دوستان در این مسیر بسیار مهم است

درمان اختلالOCD 

درمان OCD اختلال

درمان OCD معمولاً ترکیبی از دارودرمانی و رفتاردرمانی است داروهای مهارکننده بازجذب سروتونین مثل فلوکستین و سرترالین می توانند شدت وسواس ها را کاهش دهند رفتاردرمانی شناختی به فرد یاد می دهد چطور با افکار مزاحم روبه رو شود بدون اینکه رفتاری تکراری انجام دهد در موارد شدید، درمان های پیشرفته مثل تحریک مغناطیسی مغز TMS هم استفاده می شود درمان مداوم و حمایت خانواده کلید مدیریت موفقیت آمیز OCD است

روش درمان OCD

روش اصلی درمان شامل مواجهه و جلوگیری از پاسخ ERP است که در آن فرد به تدریج در معرض ترس هایش قرار می گیرد اما رفتار وسواسی را انجام نمی دهد این روش در کاهش اضطراب و کنترل وسواس بسیار مؤثر است علاوه بر آن، دارو، یوگا، تمرین آرام سازی و اصلاح سبک زندگی هم در مدیریت علائم نقش دارند

در بزرگسالان OCD اختلال

اختلال وسواس فکریعملی یا OCD در بزرگسالان معمولاً با وسواس های فکری عمیق تر و رفتارهای وسواسی پیچیده تر ظاهر می شود که می تواند زندگی شغلی، خانوادگی و اجتماعی فرد را به شدت مختل کند بزرگسالان مبتلا ممکن است افکار مزاحمی درباره نظم، پاکیزگی، اخلاق، روابط یا حتی مسئولیت های کاری داشته باشند که مدام در ذهنشان تکرار می شود و اضطراب شدیدی ایجاد می کند.

برای کاهش این اضطراب، رفتارهای تکراری مانند شست وشوی مکرر، چک کردن قفل ها و وسایل، شمردن یا دعا خواندن انجام می دهند که خود این رفتارها وقت و انرژی زیادی را می گیرد این افراد معمولاً به غیرمنطقی بودن افکارشان آگاهند، اما توانایی متوقف کردن چرخه ی اضطراب و رفتار وسواسی برایشان بسیار دشوار است شدت OCD می تواند باعث احساس گناه، خجالت و انزوای اجتماعی شود.

و فرد را از لذت بردن از زندگی عادی محروم سازد درمان ترکیبی از دارودرمانی و رفتاردرمانی شناختی CBT در بزرگسالان به کاهش شدت وسواس ها، مدیریت اضطراب و بازگشت به زندگی طبیعی کمک زیادی می کند داشتن حمایت خانواده، آگاهی و پذیرش بیماری و تمرین مهارت های آرام سازی می تواند نقش مهمی در کنترل این اختلال داشته باشد .

با درمان منظم و تغییر سبک زندگی، بسیاری از افراد مبتلا یاد می گیرند که بهتر با افکار و رفتارهای وسواسی کنار بیایند و کیفیت زندگی شان را بهبود دهند

OCD بزرگسالان

OCD بزرگسالان

در بزرگسالی، شدت و عمق وسواس ها بیشتر می شود افراد اغلب از مشکل خود آگاه هستند اما احساس می کنند کنترلی روی آن ندارند همکاری با روان پزشک، روان شناس و حمایت خانواده می تواند به کاهش علائم و بازگشت به زندگی عادی کمک کند

سوالات متداول درباره اختلال وسواس فکری OCD با پاسخ کامل

۱ OCD دقیقاً چیست؟

OCD یا اختلال وسواس فکریعملی نوعی اختلال اضطرابی است که فرد درگیر افکار مزاحم و ناخواسته وسواس فکری و رفتارهای تکراری یا اجباری وسواس عملی می شود که معمولاً برای کاهش اضطراب ناشی از آن افکار انجام می گیرند

۲ چه عواملی باعث به وجود آمدن OCD می شود؟

علت دقیق مشخص نیست، اما ترکیبی از عوامل ژنتیکی، شیمی مغز، تجربیات زندگی و یادگیری رفتارهای خاص در بروز OCD نقش دارد

۳ علائم شایع OCD چیست؟

افکار مکرر و مزاحم در مورد آلودگی، شک و تردید مداوم، نیاز به نظم و تقارن شدید و انجام رفتارهای تکراری مثل شستن دست ها، چک کردن قفل ها یا شمارش اشیا

۴ آیا OCD درمان دارد؟

OCD معمولاً یک اختلال مزمن است، اما با روش های درمانی مانند رفتاردرمانی شناختی CBT، دارودرمانی و در موارد خاص تحریک مغزی، می توان شدت علائم را کاهش داد

۵ آیا همه افراد مبتلا به OCD رفتارهای تکراری دارند؟

خیر، برخی فقط دچار افکار مزاحم می شوند بدون آن که رفتار اجباری داشته باشند، که به آن وسواس فکری خالص گفته می شود

۶ داروهای رایج برای OCD چیست؟

داروهای ضدافسردگی از خانواده SSRI مانند فلوکستین، فلووکسامین و سرترالین معمولاً برای کاهش علائم OCD تجویز می شوند

۷ آیا کودکان هم به OCD مبتلا می شوند؟

بله، OCD می تواند در کودکان و نوجوانان هم دیده شود و تشخیص و درمان به موقع اهمیت زیادی برای کاهش تأثیر آن در آینده دارد

۸ آیا استرس می تواند OCD را تشدید کند؟

بله، استرس و فشارهای روحی می تواند علائم OCD را شدیدتر کند؛ به همین دلیل مدیریت استرس بخش مهمی از روند درمان است

سخن پایانی

اختلال وسواس فکریعملی یک چالش روانی پیچیده است، اما با وجود دشواری هایش، قابل مدیریت و کنترل است درمان های علمی مانند روان درمانی، دارودرمانی و تکنیک های آرام سازی می توانند شدت علائم را کاهش دهند و به فرد کمک کنند تا زندگی سالم تر و آرام تری داشته باشد مهم ترین قدم برای مقابله با OCD، پذیرش وجود این اختلال و جست وجوی کمک تخصصی است به خاطر داشته باشید که شما تنها نیستید و با حمایت خانواده، دوستان و متخصصان می توانید مسیر بهبود را طی کنید

⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
  عکس شیشه یا کریستال
قرص ضد وسوسه اعتیاد
 عکس قرص ترامادول

مطالعه بیشتر