
مصرف قلیان در نگاه اول شاید فقط یک سرگرمی دورهمی به نظر برسد؛ اما پشت این دود خوش طعم و خوش بو، آسیب های جدی به سلامت روان پنهان شده است قلیان با نیکوتین، منواکسیدکربن و صدها ترکیب شیمیایی دیگر، علاوه بر بدن، ذهن و روح ما را هم تحت تأثیر قرار می دهد .برای آشنایی بیشتر و کسب اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت روانشناسی برتر باشید.
قلیان و افسردگی
مصرف قلیان تأثیرات زیادی بر روحیه و عملکرد روانی افراد دارد نیکوتین موجود در دود قلیان ابتدا ممکن است باعث ایجاد احساس آرامش شود، اما این اثر کوتاه مدت است و خیلی زود با احساس اضطراب و تنش جایگزین می شود کاهش طبیعی دوپامین پس از مصرف، خلق وخو را پایین می آورد.
این چرخه وابستگی باعث می شود مصرف کننده برای فرار از افسردگی دوباره به قلیان پناه ببرد در نتیجه شدت و تکرار افسردگی بیشتر می شود تحقیقات نشان می دهد مصرف مکرر قلیان با کاهش انرژی، احساس ناامیدی و بی انگیزگی مرتبط است همچنین سطح استرس در افرادی که به صورت مستمر قلیان می کشند، بالاتر است در مجموع، قلیان یک عامل پنهان برای افزایش مشکلات روانی است
تاثیر قلیان بر افسردگی و استرس
قلیان نه تنها برای جسم مضر است، بلکه اثر مخرب عمیقی بر روان دارد نیکوتین و سایر ترکیبات سمی موجود در دود قلیان، تعادل شیمیایی مغز را بر هم می زنند در ابتدا شاید احساس آرامش ایجاد شود، اما این حالت موقتی است و خیلی زود با افت شدید خلق وخو جایگزین می شود این تغییرات باعث افزایش استرس و اضطراب می شود .
مصرف طولانی مدت قلیان می تواند باعث افسردگی مزمن شود افرادی که قلیان می کشند، معمولاً بعد از ترک دچار بی قراری شدید می شوند همچنین کاهش اکسیژن رسانی به مغز، تمرکز و قدرت تصمیم گیری را مختل می کند در نهایت، قلیان یک دشمن پنهان برای سلامت روان است
ضرر قلیون بیشتره یا سیگار
بسیاری از افراد تصور می کنند قلیان به دلیل عبور دود از آب کم ضررتر است، اما این باور علمی نیست هر وعده مصرف قلیان معمولاً تا یک ساعت طول می کشد که برابر با کشیدن چندین نخ سیگار است دود قلیان حاوی مقادیر زیادی منواکسیدکربن و مواد سرطان زا است همچنین طعم دهنده ها و اسانس های شیمیایی موجود در تنباکو آسیب به بدن را دوچندان می کند.
تحقیقات نشان داده خطر بیماری های ریوی و قلبی در مصرف کنندگان قلیان حتی بیشتر از سیگاری هاست حجم دود وارد شده به ریه ها نیز بسیار بیشتر است در نتیجه قلیان برخلاف تصور رایج، ضرر کمتری نسبت به سیگار ندارد و حتی می تواند مضرتر باشد
مقایسه ضرر قلیان و سیگار برای ریه
دود قلیان با وجود عبور از آب همچنان حاوی سموم و مواد سرطان زا است در هر وعده مصرف قلیان، حجم زیادی دود وارد ریه ها می شود که این میزان چندین برابر یک نخ سیگار است آسیب به بافت ریه، برونشیت مزمن و مشکلات تنفسی در مصرف کنندگان قلیان شایع تر دیده می شود.
همچنین قلیان باعث افزایش منواکسیدکربن در خون می شود که برای قلب و مغز خطرناک است دود غلیظ قلیان به عمق بیشتری از ریه نفوذ می کند طعم دهنده ها نیز ترکیبات شیمیایی مضری تولید می کنند به همین دلیل مصرف قلیان حتی از نظر علمی برای ریه ها خطرناک تر از سیگار شناخته شده است
مضرات قلیان برای زنان
قلیان اثرات منفی زیادی بر سلامت زنان دارد که برخی از آنها پنهان و تدریجی هستند دود قلیان باعث اختلال در تعادل هورمونی می شود که می تواند ناباروری ایجاد کند همچنین مصرف قلیان در زنان باردار با خطر سقط جنین و مشکلات رشد جنین همراه است پوست زنان هم به دلیل مصرف قلیان زودتر پیر می شود.
و طراوت خود را از دست می دهد تحقیقات نشان داده خطر ابتلا به سرطان دهانه رحم در زنان مصرف کننده قلیان بیشتر است دود دست دوم قلیان هم برای سایر اعضای خانواده، به ویژه کودکان، مضر است حتی مصرف کم و گاه به گاه قلیان هم آسیب زا است بنابراین زنان باید از این خطرات آگاه باشند
آسیب قلیان به زنان و ناباروری
یکی از جدی ترین خطرات قلیان برای زنان، کاهش قدرت باروری و مشکلات بارداری است ترکیبات شیمیایی دود قلیان روی عملکرد تخمدان ها اثر می گذارد این موضوع باعث کاهش کیفیت تخمک ها و کاهش احتمال باروری می شود در دوران بارداری، مصرف قلیان باعث زایمان زودرس و وزن کم نوزاد می شود.
همچنین خطر ابتلا به سرطان سینه و تخمدان در زنان مصرف کننده قلیان بیشتر است مصرف قلیان با ایجاد اختلال هورمونی می تواند چرخه قاعدگی را نامنظم کند همه این موارد نشان می دهد قلیان برای زنان به خصوص در سنین باروری بسیار خطرناک است
عوارض قلیان دوسیب
قلیان دوسیب به دلیل طعم و بوی خوشایند محبوبیت زیادی دارد، اما مضرات آن بسیار جدی است ترکیبات شیمیایی موجود در طعم دهنده دوسیب با سوختن، دود سمی تولید می کند این دود به ریه ها آسیب می زند و خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهد مصرف مداوم قلیان دوسیب باعث التهاب دستگاه تنفسی می شود.
همچنین فشار خون را بالا می برد و سلامت قلب را تهدید می کند قلیان دوسیب به دلیل طعم خوشایند باعث مصرف بیشتر و در نتیجه وابستگی شدیدتر می شود باور به بی ضرر بودن این طعم دهنده خطرناک ترین بخش ماجراست درواقع ضرر قلیان دوسیب حتی بیشتر از تنباکوی ساده است
ضرر قلیان دوسیب برای ریه و قلب
دود قلیان دوسیب حاوی مقدار زیادی مواد سمی و قطران است که به بافت ریه آسیب مستقیم می زند این آسیب ها به مرور زمان می توانند منجر به بیماری های مزمن تنفسی شوند طعم دهنده های شیمیایی موجود در دوسیب ترکیبات سرطان زای خطرناک تولید می کنند .
مصرف قلیان دوسیب باعث افزایش فشار خون و تنگ شدن عروق می شود که برای قلب مضر است همچنین سطح منواکسیدکربن خون در مصرف کنندگان دوسیب بالاتر است این وضعیت خطر سکته قلبی را افزایش می دهد بنابراین قلیان دوسیب نه تنها بی ضرر نیست، بلکه از نظر علمی برای ریه و قلب بسیار خطرناک است
عوارض قلیان میوه ای برای زنان
بسیاری از زنان به ویژه در دوران بارداری درباره عوارض قلیان میوه ای سؤال می پرسند باور غلطی وجود دارد که چون طعم میوه ای دارد، ضرر کمتری دارد؛ اما تحقیقات نشان می دهد این دود حاوی مقادیر زیادی سم و مواد سرطان زاست مصرف قلیان میوه ای می تواند باعث اختلال در رشد جنین، زایمان زودرس و حتی سقط شود.
ترکیبات معطر و رنگی که برای طعم دهی استفاده می شود بسیار خطرناک تر از تنباکوی ساده هستند این مواد می توانند هورمون های زنان را هم دچار اختلال کنند مصرف قلیان میوه ای پوست را زودتر پیر می کند و خطر ابتلا به سرطان را در زنان افزایش می دهد حتی یک بار کشیدن قلیان میوه ای در بارداری هم برای جنین خطر دارد آگاهی از این خطرات برای همه زنان ضروری است
قلیان میوه ای در بارداری خطر دارد
قلیان میوه ای به دلیل طعم و بوی خوشایند شاید فریب دهنده باشد، اما واقعیت این است که حتی برای زنان غیر باردار هم خطرناک است؛ چه برسد به بارداری دود غلیظ و ترکیبات شیمیایی آن از جفت عبور می کند و مستقیماً وارد بدن جنین می شود این مسأله می تواند رشد مغز و اندام های جنین را مختل کند .
مصرف قلیان در دوران بارداری باعث کم وزنی نوزاد و حتی نقایص مادرزادی می شود برخی مادران باردار تصور می کنند مقدار کم قلیان میوه ای مشکلی ایجاد نمی کند، درحالی که همان مقدار کم هم برای جنین کافی ست تا آسیب ببیند هیچ نوع قلیانی در بارداری ایمن نیست
چرا وقتی قلیون می کشیم استرس می گیریم
خیلی از مصرف کنندگان قلیان می گویند بعد از کشیدن قلیان دچار استرس، تپش قلب یا اضطراب می شوند دلیل این اتفاق در ترکیبات دود قلیان نهفته است نیکوتین ابتدا باعث آرامش موقت می شود، اما بعد از افت سطح آن، بدن دچار بی قراری و استرس می شود.
از طرفی، منواکسیدکربن موجود در دود قلیان باعث کمبود اکسیژن در مغز شده که این کمبود، خود منجر به اضطراب می شود همچنین مصرف مداوم قلیان باعث اختلال در تعادل هورمون ها و عملکرد سیستم عصبی می شود در نتیجه فرد نه تنها آرام تر نمی شود، بلکه مضطرب تر هم می شود این حالت می تواند حتی بعد از ترک قلیان هم ادامه پیدا کند پس قلیان راه حل مناسبی برای کاهش استرس نیست
علت استرس بعد از کشیدن قلیان
دلیل اصلی استرس بعد از قلیان، تغییر ناگهانی سطح نیکوتین و اکسیژن در بدن است ابتدا با ورود نیکوتین به مغز احساس آرامش زودگذر ایجاد می شود اما وقتی نیکوتین افت می کند، مغز به خاطر وابستگی دچار اضطراب می شود هم زمان، سطح منواکسیدکربن خون بالا می رود و اکسیژن کم می شود .
که این هم باعث تپش قلب و بی قراری می گردد طعم دهنده های شیمیایی قلیان نیز ممکن است واکنش عصبی بدن را بیشتر تحریک کنند در واقع قلیان استرس را درمان نمی کند؛ فقط آن را برای مدتی کوتاه می پوشاند و بعد شدیدترش می کند
عوارض قلیون نی نی
قلیان برای همه مضر است، اما برای زنان باردار خطراتش چندین برابر می شود مصرف قلیان در دوران بارداری باعث ورود سموم به جریان خون و عبور آن ها از جفت به بدن جنین می شود این سموم رشد اندام ها و مغز جنین را مختل می کنند همچنین خطر سقط جنین، زایمان زودرس و مرگ داخل رحمی را بالا می برند.
حتی اگر مادر به طور مستقیم قلیان نکشد و فقط در معرض دودش باشد، این خطرات وجود دارد مادران باردار باید بدانند هیچ مقدار و هیچ نوع قلیانی در بارداری ایمن نیست سلامت جنین بسیار حساس است و دود قلیان تهدیدی جدی برای آن است آگاهی از این عوارض می تواند جان یک کودک را نجات دهد
قلیان و خطرات آن برای زنان باردار
زنان باردار باید بدانند دود قلیان حاوی منواکسیدکربن، فلزات سنگین و صدها ماده شیمیایی مضر است این ترکیبات مستقیماً از جفت عبور می کنند و به جنین آسیب می زنند اثر این آسیب ها می تواند شامل کم وزنی نوزاد، نقایص مادرزادی یا حتی سقط باشد قلیان همچنین باعث تنگی عروق و اختلال در خون رسانی به جنین می شود.
مصرف مکرر یا حتی گهگاهی هم بی خطر نیست سلامت مادر هم در خطر است؛ چون قلیان فشار خون را افزایش می دهد و احتمال مسمومیت بارداری را بالا می برد ترک کامل قلیان در این دوره بهترین انتخاب است
مضرات قلیون میوه ای
قلیان میوه ای به خاطر طعم خوش و بوی مطبوع طرفداران زیادی دارد، اما این ظاهر جذاب بسیار فریبنده است دود قلیان میوه ای حاوی مواد سرطان زا و سموم بیشتری نسبت به تنباکوی ساده است طعم دهنده ها و اسانس های شیمیایی در زمان سوختن ترکیبات سمی آزاد می کنند .
که آسیب به ریه ها و مجاری تنفسی را بیشتر می کند مصرف طولانی مدت قلیان میوه ای باعث بیماری های مزمن قلبی و تنفسی می شود این نوع قلیان سطح وابستگی را هم بالاتر می برد افراد اغلب به دلیل طعم خوش، بیشتر و عمیق تر می کشند که ضرر را دوچندان می کند حقیقت این است که قلیان میوه ای حتی خطرناک تر از قلیان ساده است
ضرر قلیان میوه ای بیشتر است یا ساده
از نظر علمی ثابت شده که ضرر قلیان میوه ای به دلیل ترکیبات افزودنی و اسانس های آن بیشتر از قلیان ساده است این طعم دهنده ها هنگام سوختن موادی آزاد می کنند که سرطان زا هستند حجم دود قلیان میوه ای هم معمولاً بیشتر است، چون افراد طولانی تر و عمیق تر می کشند .
همین باعث می شود میزان جذب منواکسیدکربن و فلزات سنگین هم بیشتر شود مصرف قلیان میوه ای علاوه بر مشکلات تنفسی، به دندان ها و لثه هم آسیب جدی می زند بنابراین اگرچه هر دو نوع قلیان مضر هستند، اما قلیان میوه ای از نظر مقدار و شدت ضرر خطرناک تر است
سوالات متداول درباره مصرف قلیان و خطرات آن برای سلامت روان
۱ آیا قلیان باعث ایجاد وابستگی روانی می شود؟
بله؛ قلیان به دلیل وجود نیکوتین، می تواند هم وابستگی جسمی و هم روانی ایجاد کند افراد بعد از مدتی احساس می کنند بدون قلیان نمی توانند آرامش داشته باشند یا لذت ببرند این وابستگی روانی باعث می شود در صورت ترک یا کم کردن مصرف، دچار بی قراری، اضطراب و کاهش تمرکز شوند
۲ چرا بسیاری از افراد بعد از قلیان دچار استرس و تپش قلب می شوند؟
علت اصلی این مشکل وجود نیکوتین و منواکسیدکربن در دود قلیان است نیکوتین ابتدا ضربان قلب را بالا می برد و سپس با کاهش سطحش، بدن دچار اضطراب می شود هم زمان، منواکسیدکربن میزان اکسیژن خون را کم می کند و این مسئله تپش قلب و بی قراری را بیشتر می کند
۳ آیا مصرف قلیان می تواند منجر به افسردگی شود؟
بله؛ مصرف مداوم قلیان سطح سروتونین و دوپامین در مغز را تغییر می دهد این تغییرات می تواند باعث افت خلق وخو، احساس ناامیدی و در نهایت افسردگی شود بسیاری از افراد برای رهایی از این احساس دوباره به قلیان پناه می برند و گرفتار یک چرخه معیوب می شوند
۴ تاثیر مصرف قلیان بر حافظه و تمرکز چیست؟
دود قلیان با کاهش اکسیژن رسانی به مغز، عملکرد سلول های مغزی را ضعیف می کند این وضعیت باعث افت حافظه کوتاه مدت، کاهش تمرکز، کندی در تصمیم گیری و حتی خستگی ذهنی می شود این مشکلات به مرور می توانند کیفیت زندگی فرد را کاهش دهند
۵ آیا قلیان میوه ای هم روی سلامت روان تاثیر منفی دارد؟
بله؛ قلیان میوه ای علاوه بر نیکوتین، حاوی اسانس ها و مواد شیمیایی خطرناک است که با سوختن، سموم بیشتری تولید می کنند این ترکیبات می توانند سیستم عصبی را تحریک کرده و خطر اضطراب، بی قراری و حتی افسردگی را افزایش دهند
۶ آیا ضرر قلیان کمتر از سیگار است؟
خیر؛ تحقیقات علمی نشان می دهد که هر وعده قلیان دود بسیار بیشتری نسبت به چند نخ سیگار وارد ریه ها می کند این دود سرشار از منواکسیدکربن، فلزات سنگین و مواد سرطان زا است که برای مغز و روان هم بسیار خطرناک هستند
۷ چرا احساس آرامش بعد از مصرف قلیان دوام زیادی ندارد؟
آرامشی که بعد از مصرف قلیان ایجاد می شود به دلیل ترشح سریع نیکوتین در مغز است اما به محض کاهش سطح نیکوتین، بدن دچار کمبود می شود و احساس اضطراب و تحریک پذیری برمی گردد به همین دلیل این حس آرامش کاملاً موقتی و فریبنده است
۸ آیا ترک قلیان به بهبود سلامت روان کمک می کند؟
بله؛ ترک قلیان باعث می شود تعادل هورمون های شادی آور در مغز به حالت طبیعی بازگردد این کار به کاهش اضطراب، افزایش انرژی و بهبود خلق وخو کمک زیادی می کند بسیاری از افراد بعد از ترک قلیان متوجه تمرکز بیشتر و شادابی ذهن می شوند
سخن پایانی
قلیان شاید در ابتدا حس آرامش و لذت کوتاه مدت ایجاد کند؛ اما در پشت پرده، ذهن و روان ما را به آرامی فرسوده می کند وابستگی روانی، اضطراب، افسردگی و کاهش کیفیت زندگی تنها بخشی از پیامدهای این عادت هستند انتخاب آگاهانه و ترک مصرف قلیان می تواند راهی برای بازیابی شادی درونی و تعادل روحی باشد به یاد داشته باشیم که آرامش واقعی از درون ما می آید، نه از دودهای رنگارنگ و طعم دار
⏬مقالات پیشنهادی برای شما عزیزان⏬
تشخیص اعتیاد به نوشابهقرص ضد وسوسه اعتیاد عکس قرص ترامادول