بیخوابی ممکن است به دلایل گوناگونی از جمله استرس، اضطراب، افسردگی، تغییرات هورمونی، عادات نادرست خواب، مصرف برخی داروها یا بیماریهای زمینهای بروز کند.برای آشنایی بیشتر و کسب اطلاعات کامل تر، همراه ما در وب سایت روانشناسی برتر باشید.
درمان بی خوابی
بیخوابی یا اینسامنیا (Insomnia) یکی از مشکلات شایع خواب است که بر اساس آمار، حدود ۳۰ درصد از جمعیت جهان به طور مداوم با آن دست و پنجه نرم میکنند. این اختلال به عنوان دشواری در به خواب رفتن یا حفظ خواب تعریف میشود و میتواند عوارضی را در عملکرد و فعالیتهای روزانه فرد ایجاد کند. عوامل متعددی از جمله استرس، مصرف برخی داروها و سبک زندگی افراد در بروز این مشکل مؤثر هستند. در ادامه، به جزئیات این عوامل و همچنین روشهای کنترل و درمان بیخوابی خواهیم پرداخت.
اختلال اینسامنیا چیست
بیخوابی یا اینسامنیا نوعی اختلال خواب است که با ویژگیهایی مانند دشواری در به خواب رفتن، بیدار شدن مکرر در طول شب، مشکل در حفظ خواب و یا ترکیبی از این علائم شناخته میشود. عدم دسترسی به خواب کافی و با کیفیت در طولانیمدت میتواند بر عملکرد روزانه افراد تأثیر منفی بگذارد و کیفیت زندگی آنها را کاهش دهد. به همین دلیل، پیگیری دقیق، شناسایی علل و درمان مناسب توسط بهترین متخصصان اعصاب و روان ضروری است.
بی خواب نشانه چه بیماری است
بیخوابی میتواند به عنوان یک مشکل مستقل شناخته شود یا نشانهای از بیماریهای دیگر باشد. انواع مختلفی از بیماریهای جسمی و اختلالات روانی وجود دارند که با عوارض بیخوابی مرتبط هستند. این اختلال خواب ممکن است نشانهای از اختلالات روانی مانند اضطراب، استرس، افسردگی، اختلالات دو قطبی، وسواس فکری، بیماری پارکینسون یا آلزایمر باشد. همچنین، بیخوابی میتواند ناشی از شرایط پزشکی دیگری نظیر دیابت، بیماریهای قلبی، سرطان، آسم، بیماری ریفلاکس معده به مری (GERD) و یا تیروئید پرکار باشد.
علائم اینسامنیا چیست
- برخی افراد در به خواب رفتن یا آغاز خواب دچار مشکل هستند.
- گروهی دیگر در طول شب به طور مکرر بیدار میشوند و برای خوابیدن دوباره با دشواری مواجهاند.
- بیدار شدن زودهنگام و ناتوانی در خوابیدن مجدد نیز از دیگر نشانههای بیخوابی به شمار میآید.
- احساس خستگی و خوابآلودگی در طول روز نیز از ویژگیهای خواب ناکافی است.
- اختلال در عملکرد و فعالیتهای روزمره، مانند مشکل در به خاطر سپردن اطلاعات، پاسخهای کند و تأخیری، مانند واکنشهای بسیار آهسته هنگام رانندگی، کاهش سرعت در فرآیندهای فکری، سردرگمی و مشکل در تمرکز، از دیگر علائم کمخوابی محسوب میشوند.
- اختلال در کار و فعالیتهای اجتماعی نیز از نشانههای این عارضه است.
علت بی خوابی در زنان
بر اساس تحقیقات انجام شده، اختلال خواب یا اینسامنیا در زنان بیشتر از مردان مشاهده میشود، به طوری که از هر چهار زن، یک نفر با این مشکل مواجه است. در مقابل، این آمار در مردان به یک نفر از هر پنج نفر میرسد. این تفاوت به ترکیبی از عوامل هورمونی و شرایط سلامتی مرتبط با زنان برمیگردد.
- علل هورمونی
نوسانات هورمونی در طول چرخه قاعدگی، تغییرات هورمونی در دوران بارداری و تغییرات ناشی از یائسگی همگی میتوانند بر کیفیت خواب زنان تأثیر بگذارند و از جمله دلایل بروز بیخوابی شبانه در آنها به شمار میروند.
- شرایط سلامتی
برخی بیماریها و مشکلات سلامتی در زنان ممکن است منجر به بروز اختلال خواب یا اینسامنیا شوند. از جمله این مشکلات میتوان به دردهای مزمن عضلانی، بیاختیاری ادرار، افسردگی و اختلالات روانی اشاره کرد.
انواع بی خوابی
اختلال بیخوابی یا اینسامنیا را میتوان بر اساس عوامل مختلفی مانند زمان و علت به دستههای متفاوتی تقسیم کرد. از نظر علت، بیخوابی به دو نوع اولیه و ثانویه تقسیم میشود. بیخوابی اولیه بهطور خودبهخود رخ میدهد، در حالی که بیخوابی ثانویه ناشی از شرایط دیگری مانند بیماریهاست.
از نظر زمان، بیخوابی را میتوان به دو دسته کلی حاد (کوتاهمدت) و مزمن (بلندمدت) تقسیم کرد. بیخوابی حاد معمولاً بین چند روز تا چند هفته ادامه دارد و بیشتر از سه ماه طول نمیکشد. در مقابل، بیخوابی مزمن به وضعیتی اطلاق میشود که فرد حداقل سه روز در هفته و به مدت سه ماه با مشکلات خواب مواجه است.
عوارض بی خوابی
کمبود خواب کافی و با کیفیت در طولانیمدت میتواند سلامت افراد را به خطر بیندازد و به بروز مشکلات جدی مانند فشار خون بالا، حمله قلبی و افسردگی منجر شود. همچنین، بیخوابی میتواند بر سلامت روانی افراد تأثیر منفی بگذارد و اختلالات خلقی را تشدید کند، به ویژه در مواردی چون اضطراب، افسردگی، تحریکپذیری و پرخاشگری.
روند تشخیص اختلال اینسامنیا
درمان بیخوابی نیازمند تشخیص دقیق و شناسایی علل زمینهای آن است. فرآیند تشخیص این اختلال شامل بررسی شرایط و سوابق پزشکی بیمار میباشد. پزشک با انجام معاینات فیزیکی و ارزیابی سوابق خواب و علائم شما به دنبال علت اصلی این مشکل میگردد.
اطلاعاتی مانند مدت زمان مواجهه با این مشکل و سبک زندگی شما، به همراه آزمایشات تشخیصی، میتواند به شناسایی علل بیخوابی کمک کند. همچنین، بهترین رواندرمانگر ممکن است از شما بخواهد که به مدت چند روز روند خواب خود را ثبت کنید؛ از جمله زمان خواب رفتن، دفعات بیدار شدن از خواب و زمان بیداری. این اطلاعات در نهایت به پزشک کمک میکند تا تشخیص و درمان بهتری برای بیخوابی ارائه دهد.
درمان بی خوابی شبانه
- درمان شناختی رفتاری برای بیخوابی
درمان شناختی رفتاری برای بیخوابی، که به اختصار CBT-I نامیده میشود، به افرادی که از بیخوابی مزمن رنج میبرند، کمک میکند تا اضطراب ناشی از مشکلات خواب خود را مدیریت کرده و عادات خواب بهتری را در خود ایجاد کنند.
- درمان دارویی بیخوابی
دارو درمانی یکی دیگر از روشهای درمان بیخوابی است. انواع مختلفی از داروها وجود دارد که میتوانند به حل مشکلات خواب کمک کنند و بر اساس نظر روانپزشک و شرایط بیمار تجویز میشوند. با توجه به عوارض جانبی ممکن این داروها، ضروری است که در مورد مدت زمان مصرف و تداخلات احتمالی با سایر داروها با پزشک خود مشورت کنید.
- تغییر سبک زندگی
تجربیات سالها درمان توسط دکتر علیرضا جباری نشان میدهد که تغییر سبک زندگی میتواند شامل تعیین ساعات مشخص برای خواب و بیداری، پرهیز از مصرف کافئین، نیکوتین و الکل، انجام مدیتیشن و اجتناب از غذاهای سنگین قبل از خواب باشد. این تغییرات برای بسیاری از افراد ممکن است مؤثرتر از دارو درمانی و سایر روشهای پیشنهادی برای این اختلال باشد.
- روانشناس معتبر در تهران برای اختلال خواب
اگر مشکل بیخوابی به حدی حاد شود که موجب نگرانی شما گردد و هیچیک از روشهای ذکر شده مؤثر واقع نشود، لازم است به روانپزشک مراجعه کنید تا اقدامات لازم برای درمان اصولی و مطمئن انجام شود. در صورتی که امکان مراجعه حضوری برای شما فراهم نیست، پیشنهاد میکنیم از خدمات مشاوره آنلاین دکتر علیرضا جباری استفاده کنید تا اختلال بیخوابی مانع از انجام کارهای روزمره شما نشود.
سخن آخر
بیخوابی یا اینسومنیا، با نشانههایی نظیر کاهش کیفیت و کمیت خواب، میتواند تأثیرات جدی بر زندگی افراد بگذارد و سلامت جسمی و روانی آنها را به خطر بیندازد. این مشکل نه تنها بر انرژی و تمرکز افراد در طول روز تأثیر میگذارد، بلکه ممکن است به مشکلات جدیتری مانند افسردگی، اضطراب، کاهش عملکرد شناختی و حتی بیماریهای جسمی منجر شود.
⏬مقالات پیشنهادی⏬
مازوخیسم یا اختلال خود آزاری چیستسندروم ایمپاستر چیستاختلالات ارتباطی چیست